"Genetik GPS" kəşf edildi

Alimlərdən ibarət tədqiqatçı qrup hər bir insanın 1000 illik DNT mənşəyini aydınlaşdıra bilən "genetik GPS" hazırlamağa nail olub. Metodikanın yüksək dəqiqliyi sayəsində əcdadlarımızın yaşadığı əraziləri müəyyənləşdirə bilərik.

İnkişaf etdirilmiş üsul bundan ibarətdir ki, DNT testi nümunəsi müxtəlif ərazilərə xas gen dəstləri ilə müqayisə edilir. DNT mənşəyinin ən ehtimali regionu anoloji gen dəstlərinin daha çox yayılmış ərazi olduğu hesab edilir.

"Genetik GPS"-in müəllifləri Şeffild Universitetindən olan Eran Elhayk və Cənubi Kaliforniya Universitetindən olan Tatyana Tatarinovadır. Alimlər izah edir ki, hər bir milləti müəyyən rəngi olan maye kimi təsəvvür etmək olar. Qırmızı və mavi rəngli mayeləri qarışdırdıqda yasəməni rəngli yeni genotip meydana gəlir. Millətlərin qarışması prosesi nə qədər aktiv şəkildə baş verirsə, planetdə bir o qədər çox maye rəngi yaranmış olur. Məhz belə qarışmalar ənənəvi mənşəyin məkan analizi (SPA) işini çətinləşdirir.

Yeni "genetik GPS" müxtəlif genotiplərin qarışma prosesini modelləşdirərək, insanların dəqiq mənşə müəyyənləşdirilməsini təmin edir. Eksperimentdə alimlər Sardiniyanın on şəhərciyindən olan insanların 25%-in yaşayış yerini dəqiqliklə müəyyənləşdirməyi bacardılar. Digər insanların ərazisini isə 50 km aralıqla təxmin etdilər. Ümumilikdə üsulun dəqiqliyi təxminən 98% təşkil edir.

Alimlər ümid edirlər ki, gələcəkdə DNT mənşəyi izlənilməsi üsulu həkimlərə müəyyən genlərə sahib ərazinin genetik xəstəliklərə nə dərəcədə meylli olduğu və tibbi preparatlara reaksiyasının necə olacağı ilə bağlı məlumatlar qazandıracaq. Bundan başqa, "genetik GPS" azmış və ya qaçırılmış insanlara evlərinə aparan yolu tapmağa kömək edə bilər.

Yeni metodika ilə DNT mənşəyini izləmək üçün oxşar xidmətləri olan istənilən kampaniyaya autosom analizi sifarişi üçün müraciət etmək olar. Analizin nəticələrini "genetik GPS"-in saytına yükləyərək, min il əvvəl yaşamış əcdadların yaşayış yeri koordinatlarını öyrənmək mümkündür. Xidmətin dəyəri 30-43 dollar arasında dəyişir.